De stilte na de storm

 

Er was storm in mijn leven. Het waaide hard en regen striemde in mijn gezicht. Ik hield me staande. Er was slechts één doel: vasthouden, volhouden en overleven. De focus was helder. Nu is er de stilte na de storm; een passende aanpassing van de alom bekende uitdrukking.

Al eerder nam ik jullie mee in deze ingrijpende gebeurtenis in mijn leven: mijn geliefde, Thomas, kreeg drie jaar geleden de diagnose acute lymfatische leukemie. Drie jaar later moesten we elkaar loslaten. Hij mocht slechts 33 jaar worden.

Ik ging een tijdje door op de adrenaline die ik gewend was, maar toen die op was en alle dingen geregeld waren, was er niets anders dan stilte. Zowel letterlijk als figuurlijk. De stilte na de storm.

Pas als je even mag loslaten kun je ervaren hoeveel moeite en kracht het heeft gekost om vast te houden. Natuurlijk zorgde ik goed voor mezelf: ik at gezond, ik sportte, ik wist me te verbinden met de dierbaren om me heen. Ik nam rust waar ik kon. Ik kon niet meer werken. Al mijn energie had ik nodig voor de basis: opstaan, voor mezelf en de hond zorgen, eten. Ik koos voor mezelf toen ik merkte dat interactie met anderen – hoe lief en goed ook – me veel energie kostte. Ik trok me terug en zocht naar manieren om te helen. Voor mij betekende dat veel slapen, een dagstructuur aanbrengen en niet teveel van mezelf te vragen. Het betekende ook “zijn” met mijn verdriet en te voelen wat er te voelen was: naast verdriet ook boosheid, gejaagdheid en zelfs tevredenheid en dankbaarheid, zij het in beperkte mate voor wat betreft die laatste twee. Het was er wel, allemaal en het diende zich op de meest onverwachte momenten onontkoombaar aan. Alle dingen waren zwaar, gingen niet vanzelf en kostten moeite, maar ik wist dat er één weg is en dat is “er doorheen”. Ik ben van nature geen “verdover”. Ik ga dingen aan. Dat heb ik eigenlijk altijd gedaan. Alle dingen die ik deed zonder Thomas waren confronterend, maar ook goed. De uitspraak die ik vaak deed was: het is niet, fijn maar wel goed. Alle eerste keren na zijn overlijden zijn precies dat: niet fijn, wel goed.

Hoe kan iets dat niet fijn is, wel goed zijn? Dat heeft te maken het verschil tussen weten en voelen. Het hoofd en het hart/lijf. Weten berust op kennis en ervaring. Voelen is het rijk van sensaties en emoties. En die twee beïnvloeden elkaar over en weer. Je kunt weten dat iets goed voor je is omdat iemand je dat leert of omdat je dat zelf ervaren hebt. Het vergt vervolgens een bepaalde mate van “door de onaangename sensaties heen” over het hier en nu heen kunnen kijken.

Thomas had ADD. Nu ben ik zelf niet zo’n fan van dit soort labels (we hebben allemaal onze eigen uitdagingen in het leven), maar het effect was wel dat hij moeilijk door ongemakkelijkheid in het nu heen kon. Hij wilde zo snel mogelijk bij die ongemakkelijkheid weg. Geef hem eens ongelijk. Ongemakkelijkheid is “no fun”. De ziekte, de behandeling en de onzekerheid waren “no fun”, maar dwongen hem. Er was geen andere weg. Je zou kunnen zeggen dat de ziekte hem dat geleerd heeft. Yoga en meditatie hebben hem dat ook gebracht. Die ervaring deel ik. This too shall pass. Er is één weg en dat is “er doorheen” en alles verandert.

We geloven massaal dat we afgescheiden zijn: wij zijn beter/slechter dan zij. Hij kan het beter dan ik. Zij heeft zoveel meer talent/geluk/liefde (noem het maar op) dan ik.. In werkelijkheid zijn we verbonden. Laat dat eens tot je doordringen: we zijn verbonden. Kijk naar de natuur en zie, weet en voel het. We zijn het gewend om naar de ander te kijken en onszelf daaraan af te meten. Juist in die afgescheidenheid zit ons verdriet. Neurologisch zijn we bedraad om te verbinden. Verbinding geeft plezier en voldoening.

Waarom zonderde ik me dan af? Het was mijn hoofd. Mijn hoofd heeft opgeslagen wat me eerder heeft geholpen. Mijn gevoel gaf aan: Het is teveel. Beperk de prikkels, beperk het “aan staan”. Door die samenwerking van hoofd en hart kon ik dit doen. Maar dat heb ik moeten ontwikkelen. In onze wereld is gevoel het ondergeschoven kindje. We leren al jong dat we ons “verstand” moeten gebruiken. Waarom nu dit relaas? Het is mijn pleidooi voor het samen laten werken van verstand en gevoel. Ze zijn niet afgescheiden. Ja, ze kunnen verschillen, maar ze zijn er beide om je te helpen. Verbind die twee en ervaar de rijkdom die hun verbinding geeft.

Gaat het dan nu weer goed met je Christian? Nee, het gaat niet goed. Moet dat? Nee, het kan nog niet.. blijkbaar. Wel zet ik de ene voet voor de andere, blijf ik goed voor mezelf zorgen en ga ik (soms afgezonderd) verstand en gevoel verbinden. In liefde voor mezelf en het leven.

3 tips voor betere relaties op het werk

Van het hebben van leuke collega’s en goede relaties op het werk is bewezen dat het je geluk vergroot (1) , je productiviteit verhoogt (2) en je zelfs succesvoller maakt. Energie steken in vriendschappen op het werk is dus niet alleen belangrijk voor jezelf, maar ook voor leiders die het werkgeluk willen vergroten maar tegelijkertijd de productiviteit willen opschroeven.

Maar hoe doe je dit dan? Hier zijn 3 tips!

1. Ga verder dan de ‘koetjes en kalfjes’ gesprekken om echt betekenisvolle banden te creëren. Onderzoek wijst uit dat het stellen van doordachte, specifieke vragen kan helpen om diepere verbindingen te vormen (3). Deze vragen moeten dan natuurlijk wel oprecht worden gesteld en en oprechte interesse naar het antwoord is nodig, anders wordt het een ‘kunstje’ wat een ander op onbewust niveau zo oppikt en er alsnog geen authentieke verbinding ontstaat. Vraag jezelf dus af welke vragen jij kunt stellen om eens een ander gesprek te hebben dan ‘hoe was het weekend’ of ‘wat was het mooi weer dit weekend’. Vragen zoals:
– Waar ben je verder gepassioneerd over naast je werk?
– Wat was het mooiste wat je hebt meegemaakt deze week?
– Vertel me eens over je familie
– Welk boek lees je?

2. Stel je kwetsbaar op. Echte verbindingen gebeuren als je je kwetsbaar op durft te stellen, maar dit is niet altijd even makkelijk. Om je kwetsbaar op te stellen, zul je jezelf moeten laten zien. Maar onzichtbaarheid vinden we vaker fijn: tenslotte kun je minder worden aangevallen als je niet zichtbaar bent. Maar je open stellen en laten zien wie jij bent (met alle successen én falen) zorgt ervoor dat de ander zich herkent in jou. Deze wederzijdse herkenning zorgt voor diepere verbindingen. Ook het inzicht dat zowel succes en falen horen bij het leven en door deze met elkaar te delen, verbind je met elkaar op een dieper niveau. Wees eerlijk over dingen die je misschien (nog) niet zo goed kunt, en laat een ander je helpen. Ja ook zelfs als je een leider bent.
Kwetsbaarheid is een kracht, aldus Brene Brown, en als je als werknemers en leiders wilt inzien dat kwetsbaarheid geen zwakte is maar een ‘superpower’, zal de betrokkenheid van jezelf en anderen vergroot worden omdat de relaties zijn versterkt.

3. De essentie van het opbouwen van elke vorm van positieve relatie is tijd met elkaar doorbrengen – als je geen ervaringen deelt, zul je gewoon geen gemeenschappelijke basis kunnen vinden. Enerzijds doe je dit dus door elkaar de vragen te stellen, anderzijds door gewoon fysiek met elkaar te zijn. Organiseer een lunch club, ga samen sporten tijdens of na het werk of drink een kop thee of koffie samen. Je hoeft heus niet bij elkaar de deur plat te lopen na werktijd, maar het fysiek samen zijn zorgt voor een gemeenschappelijke basis.

Het investeren in de relaties op het werk is voor het vergroten van werkgeluk en productiviteit essentieel. Mensen willen zich geaccepteerd voelen (voor wie ze zijn), zich veilig voelen en het gevoel hebben erbij te horen. Als er aan deze behoefte is voldaan, ontstaat er ruimte voor groei en ontwikkeling.

Bronnen
1. https://www.apa.org/gradpsych/2012/01/relationships
2. https://www.businessinsider.nl/annie-mckee-friends-work-coworkers-vital-2017-9?international=true&r=US
3. https://www.hbs.edu/faculty/Publication%20Files/Huang%20et%20al%202017_6945bc5e-3b3e-4c0a-addd-254c9e603c60.pdf
4. ThriveGlobal